ئاشکرایە کە مۆبایلە زیرەکەکان smartphones داھێنانێکی گەورەی سەدەی بیست ویەکن کە بەھۆیەوە شێوازی ژیان و پەیوەندیە کۆمەڵایەتیەکان گۆڕانکاری گەورەی بەخۆوە بینیوە، بەڵام ئەم داھێنانە ناوازەیەش بەدەر نیە لە کۆمەڵێک لێکەوتەی نەرێنی لەسەر تەندروستی ئەندامە جیاوازەکانی جەستە ھەر لە خوو پێوە گرتنەوە بگرە ھەتا خەمۆکی و ئازاری جومگەکان و دابەزینی ئاستی بینین، له‌م بابه‌ته‌وه‌ دكتۆر هەرێم کریم احمد  پسپۆری نەخۆشیەکانی هەناوی و دڵ و شەکرە وورده‌كاری زیانه‌كانی به‌كارهێنانی مۆبایل و ئامێره‌ زیره‌كه‌كان ڕوون ده‌كاته‌وه‌.

 لە تازەترین ڕاپۆرتا کە لە گۆڤاری( England Journal of Medicine ( NEJM ) بڵاوکراوەتەوە لەسەر دوو خاتوون لە بەریتانیا کە تووشی کوێربوونی( نابینایی) کاتی بوون بەھۆی زۆر بەکارھێنانی مۆبایلەوە بەتایبەت لە شەواندا.

 حاڵەتەکەیان بەم جۆرە بووە Transient Monocular visual loss

١- تەنھا یەک چاوی گرتۆتەوە

٢- بەشێوەی کاتی بووە واتا بۆ ماوەی ١٥ خولەک

٣- لە شەودا ڕوویداوە

٤- سەرەتا چەند جارێکی کەم بووە لە ھەفتەیەکدا بەڵام دواتر بۆتە ڕۆژانە .

 دوای ئەوەی کە پشکنینی پێویستی دڵ و وێنەی تیشکی موگناتیسی مێشکیان brain MRI بۆ کراوە لەپاڵ کۆمەڵێک پشکنینی دیكه‌ بەبێ دۆزینەوەی ھۆکارێک .

ھەردوو خاتوونەکە ھەمان خوویان ھەبووە بە مۆبایلەوە :

- بەکارھێنانی پێش خەوتن

-  ڕاستەوخۆ دوای لە خەو ھەستان

- چاوێکیان نوقاندووە یاخود داپۆشیوە و بە چاوەکەی تر سەیری مۆبایلیان کردووە.

ھەرچەندە ئەم ھەواڵە ترسێکی زۆری دروست کردووە لەناو بەکاربەرانیدا بەڵام ئەوە ناگەیەنێت کە مۆبایلەکانمان فڕێ بدەین بەڵکو دەبێت لەکاتی گونجاودا و بە شێوەیەکی مامناوەند بەکاری بھێنین.