جەنگی ئەفسانەکان؛ بەراوردێک لەنێوان خوداوەندە یۆنانی و ئەسکەندەناڤییەکاندا
وێستگە ستایل-
جەنگی ئەفسانەکان؛ بەراوردێک لەنێوان خوداوەندە یۆنانی و ئەسکەندەناڤییەکاندا
وێستگە ستایڵ – سۆلین عوسمان
میتۆلۆژیای یۆنانی و ئەسکەندەناڤی (Norse) نوێنەرایەتی دوو دیدگای جیاواز و بەهێز دەکەن بۆ گەردوون، کە شێوازی تێگەیشتنی شارستانیەتە دێرینەکانیان بۆ چەمکەکانی خودا، چارەنووس، و ململانێی مرۆڤ داڕشتووە.
خوداوەندە یۆنانییەکان، بە سەرکردایەتی "زیۆس" لەسەر چیای ئۆڵۆمپ، بەرجەستەکەری "نەزم"، "جوانی" و هەڵچوونە مرۆییەکان بوون. ئەفسانەکانیان پڕن لە بابەتەکانی خۆشەویستی، ئیرەیی، دانایی و لووتبەرزی. ئەم چیرۆکانە لە ژینگەیەکی دەریای ناوەڕاستی گەرم و ڕووناکدا دروستبوون، بۆیە جەخت لەسەر فەلسەفە و هونەر دەکەنەوە و کاریگەرییان بەسەر هەموو شارستانیەتی ڕۆژئاواوە هەیە.
لە بەرامبەردا، خوداوەندە ئەسکەندەناڤییەکان ، کە "ئۆدین" فەرمانڕەوایەتی دەکردن و "سۆر" بەرگری لێ دەکردن، ڕەنگدانەوەی جیهانبینینێکی سەختتر و تاریکتر بوون کە بەهۆی کەشوهەوای سارد و جەنگی بەردەوامەوە داڕێژرابوو. چیرۆکەکانیان جەختیان لەسەر شەرەف، قوربانیدان و "حەتمییەتی مەرگ" دەکردەوە. لای ئەوان، تەنانەت خوداوەندەکانیش نەمر نین و چاوەڕێی "ڕاگنارۆک" (Ragnarök) دەکەن، کە کۆتایی جیهان و خوداوەندەکانە.
لەکاتێکدا میتۆلۆژیای یۆنانی بەدوای هاوسەنگی و هارمۆنیدا دەگەڕا، میتۆلۆژیای ئەسکەندەناڤی باوەشی بە پشێوی و ئازایەتیدا دەکرد لەبەردەم چارەنووسێکی دڵنیادا. هەردوو سیستمەکە خوداوەندەکانیان وەک ئاوێنەیەک بەکاردەهێنا بۆ نیشاندانی هەست و سۆز و ململانێ ئەخلاقییەکانی مرۆڤ.
ئەم ئەفسانانە تەنها چیرۆکی کۆن نین؛ ئەوان تا ئەمڕۆش ئیلهامبەخشی چیرۆکبێژیی مۆدێرن، دەروونناسی و کولتووری باون، لە ئەدەبیاتەوە تا سینەما و یارییە ڤیدیۆییەکان. پێکەوە، خوداوەندە یۆنانی و ئەسکەندەناڤییەکان وەک هێمایەکی نەمر دەمێننەوە بۆ ئەوەی چۆن مرۆڤایەتی بەدوای مانادا دەگەڕێت لەناو هێز، ترس و چارەنووسدا.
سەرچاوەکان: گۆڤاری وەرزیی توێژینەوەی میتۆلۆژیا، پێداچوونەوەی شارستانیەتی کلاسیک.
PM:07:33:14/12/2025
ئهم بابهته 132
جار خوێنراوهتهوه