ئۆتیزم چییە؟
وێستگە ستایل-
ئۆتیزم نەخۆشییەکی مێشکە کە کاریگەری لەسەر توانای مرۆڤ هەیە بۆ پەیوەندیکردن و عەقڵ و کارلێککردن لەگەڵ کەسانی تر، نەخۆشییەکی سپێکترۆمە کە بە شێوەیەکی جیاواز و بە پلەی جیاوازی توندی تاکەکان تووشی دەبێت و زۆرجار لەگەڵ کەمئەندامییەکانی دیکەدا تێکەڵ دەکرێت.
هۆکاری ئۆتیزم چییە؟
توێژەران هێشتا هیچ هۆکارێکی ئۆتیزمیان بە وردی دەستنیشان نەکردووە، بەڵام توێژینەوەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە پەیوەندی بە پێکهاتە یان کارکردنی نائاسایی مێشکەوە هەیە، کاتێک سکانی مێشک لەسەر منداڵانی تووشبوو بە نەخۆشییەکە ئەنجام دەدرێت، جیاوازییەکی بەرچاو لەگەڵ منداڵانی غەیرە ئۆتیزم لە پێکهاتەی مێشکدا هەیە.
سەبارەت بە هۆکارەکە کۆمەڵێک تیۆری هەیە. زاناکان لێکۆڵینەوە لە پەیوەندی نێوان جینات و پرسە پزیشکییەکان دەکەن. هەروەها هۆکارەکانی دیکە وەک کێشە لە کاتی دووگیانی و هۆکارە ژینگەییەکان کاریگەرییان لەسەر کۆرپەی گەشەسەندوو هەبێت سەبارەت بە ئۆتیزم.
هەندێک لە توێژەران لێکۆڵینەوە لە کۆمەڵێک تیۆری دەکەن، لەوانە پەیوەندی نێوان بۆماوەیی و بۆماوەیی و کێشە پزیشکییەکان. توێژەرانی دیکە لێکۆڵینەوە لە کێشەکانی کاتی دووگیانی یان منداڵبوون دەکەن و هەروەها هۆکارە ژینگەییەکانی وەک هەوکردنی ڤایرۆسی، ناهاوسەنگی میتابۆلیزم و بەرکەوتن بە ماددە کیمیاییە ژینگەییەکان.
کێ لە مەترسیدایە؟
ئۆتیزم زیاتر لە چاوەڕوانکراو لە نێو ئەو کەسانەدا ڕوودەدات کە هەندێک حاڵەتی پزیشکییان هەیە، لەوانە نیشانەکانی Fragile X، ئیسکەلەرۆسیس سیل، نیشانەکانی ڕوبێلای زگماکی، و فینێل کیتۆنوریای چارەسەرنەکراو (PKU). لە کوڕاندا چوار هێندە زیاترە لە کچان بەڵام لە هەموو دانیشتوانی تردا بە یەکسانی دەبینرێت.
ئایا بژاردەی چارەسەرکردن بەردەستە؟
هیچ چارەسەرێک بۆ ئۆتیزم نییە، بەڵام زۆر چارەسەر بەردەستن کە ڕەنگە هەندێک لە لایەنە چالاکەکانی نەخۆشییەکە باشتر بکەن. پەروەردە دەتوانێت یارمەتی دایک و باوک بدات فێری مامەڵەکردن لەگەڵ نیگەرانییە ڕەفتار و سۆزدارییەکانی منداڵەکەیان ببن، هەروەها ڕێگەیان پێدەدات منداڵەکەیان ڕابهێنن بۆ ئەوەی شێوازێکی ژیانی سەربەخۆتر بژی. بەڵام گرنگە لەبیرت بێت کە هەموو منداڵانی ئۆتیزم جیاوازن، و هیچ چارەسەرێک بۆ هەموو منداڵان کارناکات.
PM:07:54:29/10/2024
ئهم بابهته 396
جار خوێنراوهتهوه