شۆڕشێکی نوێ لە جیهانی ڤاکسینەکان؛ چۆن زانست ئامادەکاری بۆ پەتای داهاتوو دەکات؟
وێستگە ستایل-
شۆڕشێکی نوێ لە جیهانی ڤاکسینەکان؛ چۆن زانست ئامادەکاری بۆ پەتای داهاتوو دەکات؟
وێستگە ستایل - سۆلین عوسمان
توێژەرانی ڕێکخراوی تەندروستی جیهانی (WHO) ڕایانگەیاندووە کە مرۆڤایەتی لە بەردەم سەردەمێکی نوێی پزیشکیدایە، کە تێیدا تەکنەلۆژیای ڤاکسینەکان بە شێوەیەکی خێرا پەرە دەسێنن بۆ ئەوەی جیهان لە هەڕەشە ڤایرۆسییە نوێیەکان بپارێزن.
ئەم پێشکەوتنە لە دوای پەتای کۆرۆناوە خێراتر بووە، بەتایبەت لە ڕێگەی پەرەپێدانی تەکنەلۆژیای mRNA و یەکەی پرۆتینی. ئێستا زاناکان دەتوانن لە ماوەی چەند هەفتەیەکدا ڤاکسینێک دیزاین بکەن کە پێشتر چەندین ساڵی دەخایاند. ئامانجی ئێستای توێژینەوەکان دروستکردنی "ڤاکسینی گشتگیر"ە، کە نەک تەنها یەک جۆری ڤایرۆس، بەڵکو چەندین زنجیرەی جیاوازی یەک خێزانی ڤایرۆسی پێکەوە لەناو ببات. ئەمە دەبێتە وەرچەرخانێکی مێژوویی لە کەمکردنەوەی مەترسییەکانی جیهان.
جگە لە لایەنە زانستییەکەی، کار لەسەر "دادپەروەری ڤاکسین" دەکرێت؛ واتە گەیاندنی ڤاکسین بە وڵاتە هەژارەکان بە هەمان خێرایی وڵاتە دەوڵەمەندەکان. داهێنانە نوێیەکان بریتین لە دروستکردنی ڤاکسینی وشک کە پێویستی بە ساردکەرەوە نییە، هەروەها پەرەپێدانی ئەو جۆرە ڤاکسینانەی کە لە ڕێگەی سپڕای لووتەوە وەردەگیرێن و پێویستییان بە دەرزی نییە. ئەمە وا دەکات پرۆسەی کوتان لە ناوچە دوورەدەستەکاندا زۆر ئاسانتر بێت.
ڤاکسینەکان تا ئێستا گەورەترین چەکی مرۆڤ بوون بۆ مانەوە، توانیویانە نەخۆشییە کوشندەکانی وەک ئیفلیجی منداڵان و خۆڕێ بە تەواوی کۆنتڕۆڵ بکەن. بەڵام ڤایرۆسەکان بەردەوام دەگۆڕێن، بۆیە زانستیش ناچارە بە خێراییەکی زیاتر هەنگاو بنێت. توێژەران دەڵێن "ئەرکێکی ١٠٠ ڕۆژی"یان هەیە؛ واتە هەر پەتایەکی نوێ سەرهەڵبدات، دەبێت لە ماوەی ١٠٠ ڕۆژدا ڤاکسینەکەی ئامادە بێت.
لە کۆتاییدا، ئاسایشی تەندروستی جیهانی بەندە بە هاوکارییە نێودەوڵەتییەکانەوە. زاناکانی WHO جەخت لەوە دەکەنەوە کە تەنها لە ڕێگەی بڵاوکردنەوەی زانیاری و تەکنەلۆژیاوە دەتوانرێت ڕێگری لەوە بکرێت کە مێژووی پەتایە کوشندەکان دووبارە نەبێتەوە و مرۆڤایەتی لە دۆخێکی پارێزراوتردا بژی.
سەرچاوە: ڕاپۆرتی ساڵانەی WHO، هاوپەیمانی جیهانی ڤاکسین (GAVI)، بڵاوکراوەکانی تاقیگەی بایۆتەکنەلۆژیای جیهانی
PM:01:15:21/12/2025
ئهم بابهته 64
جار خوێنراوهتهوه