کولتوور و هونەری کوردی؛ ئاوێنەی ناسنامە و زمانی بەرەنگاربوونەوە
وێستگە ستایل-
کولتوور و هونەری کوردی؛ ئاوێنەی ناسنامە و زمانی بەرەنگاربوونەوە
وێستگە ستایل - سۆلین عوسمان
کولتووری کوردی ڕەگێکی قووڵی لە مۆسیقا، هەڵپەڕکێ و شیعردا هەیە، کە نەک تەنها وەک ئامرازێکی دەربڕینی هونەری، بەڵکو وەک هۆکارێک بۆ پاراستنی ناسنامەی نەتەوەیی لە بەرامبەر سەدەکان لە داگیرکاری و دەسەڵاتی بیانی خزمەتی کردووە.
مۆسیقا لە کوردستاندا فرەچەشنە؛ لە دەنگی بەسۆزی تەموور و دودوکەوە بگرە تا دەگاتە گۆرانییە فۆلکلۆرییە زیندووەکان کە لە ئاهەنگ و زەماوەندەکاندا دەوترێن. هەڵپەڕکێ کوردییەکان، وەک "گۆڤەند"، تەنها ڕیتوێڵێکی کۆمەڵایەتی نین، بەڵکو دەربڕینن لە یەکڕیزی و بەرخودان. شیعر، کە زۆرجار بە زارەکی دەگێڕدرێتەوە، باسی مێژوو، قارەمانێتی و خۆشەویستی دەکات و نەوەکان لە ڕێگەی یادەوەریی هاوبەش و شانازیی کولتوورییەوە بەیەک دەبەستێتەوە.
ئەم دەربڕینە کولتوورییانە سەرەڕای هەوڵە مێژووییەکان بۆ سڕینەوەی زمان و نەریتی کوردی، بە زیندوویی مانەوە. لە سەردەمە تاریکەکانی سەرکوتکردندا، هونەرمەندان و شاعیران بوونە پاسەوانی یادەوەریی نەتەوەیی، ڕووداوەکانیان تۆمار دەکرد و گیانی خۆڕاگرییان دەبەخشی. هونەرمەندان و نووسەرانی کوردی سەردەم ئەم میراتە دەپارێزن و توخمە نەریتییەکان لەگەڵ شێوازە هاوچەرخەکان تێکەڵ دەکەن بۆ ئەوەی پەیامەکەیان بگاتە جیهان.
ئەدەبی زارەکیی کوردی، لە داستان و بەیت و بالۆرەکان، تێڕوانینێکی مێژوویی دەربارەی ژیانی عەشیرەتەکان، ململانێکان و ژیانی ڕۆژانە دەدات بە دەستەوە. فێستیڤاڵە کولتوورییەکان لە ناوچەکەدا ئێستا بە ئاشکرا شانازی بە ناسنامەی کوردییەوە دەکەن و سەرنجی بەشداربووانی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی ڕادەکێشن.
کولتووری کوردی سەلمێنەری ئەوەیە کە کەلەپوور تەنها ڕەنگدانەوەی ڕابردوو نییە، بەڵکو ئامرازێکە بۆ یەکگرتوویی کۆمەڵایەتی، بەرگری و مانەوە لە ژینگەیەکی سیاسیی ئاڵۆزدا.
سەرچاوەکان: بڵاوکراوەکانی توێژینەوەی کولتووری، ئەرشیفی مۆسیقا و شیعری کوردی، ڕاپۆرتەکانی یونسکۆ دەربارەی کەلەپووری مەعنەوی.
PM:02:25:17/12/2025
ئهم بابهته 68
جار خوێنراوهتهوه