مەڵکەنی؛ ئەو گوندەی بوو بە دڵی شار و بەردەکەی بوو بە ناسنامەی تەلارسازیی سلێمانی
وێستگە ستایل-
مەڵکەنی؛ ئەو گوندەی بوو بە دڵی شار و بەردەکەی بوو بە ناسنامەی تەلارسازیی سلێمانی
وێستگە ستایل - سۆلین عوسمان
گەڕەکی مەڵکەنی، یەکێکە لە دیارترین و دێرینترین گەڕەکەکانی شاری سلێمانی کە ناوەکەی بە قوڵایی مێژووی شارەکەدا ڕۆچووە. ئەم گەڕەکە کە لە بنەڕەتدا گوندێکی سەربەخۆ بووە، دواتر بووەتە بەشێکی دانەبڕاو لە نەخشەی شار و بەهۆی جۆرە بەردێکی تایبەت و ناوازەوە، ڕۆڵێکی کاریگەری لە داڕشتنی شێوازی تەلارسازی و سیمای مێژوویی سلێمانیدا بینیوە.
ئەم گەڕەکە دێرینە دەکەوێتە نزیک شەقامی ئیبراهیم پاشا، کە ئەمڕۆ یەکێکە لە شەقامە سەرەکی و بەناوبانگەکانی شار. چیرۆکی مەڵکەنی لەوەوە دەست پێ دەکات کە لە سەرەتادا تەنها گوندێک بووە، بەڵام کاتێک "ئەبوو ڕەحمان پاشای بابان" بڕیاری دا پایتەختی میرنشینەکەی لە قەڵاچوالانەوە بگوازێتەوە بۆ ئێرە، مەڵکەنی بەهۆی پێگە جوگرافییەکەیەوە ڕاستەوخۆ کەوتە ناو نەخشەی نوێی شاری سلێمانییەوە و بووە بەردی بناغەی شارستانیەتێکی نوێ.
ئەوەی مەڵکەنی لە گەڕەکەکانی دیکە جیا دەکاتەوە و ناوبانگی پێ بەخشیوە، بوونی جۆرە بەردێکی تایبەتە کە بە "بەردی مەڵکەنی" ناسراوە. ئەم بەردە ڕەنگێکی سەوزی شینباوی هەیە و خاوەنی تایبەتمەندییەکی بەهێزە بۆ بیناسازی. لە سەردەمانی دروستبوونی شاردا، زۆرینەی هەرەزۆری خانوو، باڵەخانە و شوێنە گشتییەکانی سلێمانی بەم بەردە تایبەتە دروست دەکران، کە وای کردبوو شارەکە خاوەنی ڕەنگ و سیمایەکی تەلارسازیی یەکگرتوو و تایبەت بە خۆی بێت.
گۆڕانی مەڵکەنی لە گوندێکی کشتوکاڵییەوە بۆ گەڕەکێکی شارنشین، هاوکات بوو لەگەڵ هەڵکشانی دەسەڵاتی میرنشینی بابان و گەشەسەندنی شاری سلێمانی. ئەم گواستنەوەیە تەنها گۆڕانکارییەکی جوگرافی نەبوو، بەڵکو وەرچەرخانێکی مێژوویی بوو کە تێیدا گوندێک بووە بەشێک لە پایتەختی ڕۆشنبیری و سیاسی ناوچەکە. بەکارهێنانی بەردی مەڵکەنی تەنها بۆ جوانی نەبوو، بەڵکو نیشانەیەک بوو بۆ سوودوەرگرتن لە سەرچاوە سروشتییەکانی ناوچەکە بۆ بنیادنانی شارستانیەت.
لە کۆتاییدا، مەڵکەنی تەنها ناوی گەڕەکێک نییە، بەڵکو بەشێکە لە ناسنامەی مێژوویی و کولتووریی سلێمانی. لە بەردە شینباوەکانییەوە تا شوێنەوارە دێرینەکانی، هەمووی گێڕەرەوەی سەردەمێکە کە تێیدا شار لە دەوری ئەم ناوچەیە گەشەی کرد و ئەو میراتە تەلارسازییەی بەجێهێشت کە تا ئەمڕۆش شانازی پێوە دەکرێت.
سەرچاوە: مێژووییەکانی شاری سلێمانی و تۆمارەکانی میرنشینی بابان
AM:10:29:15/12/2025
ئهم بابهته 56
جار خوێنراوهتهوه