ڤان گۆخ؛ کاتێک ئازار دەبێتە ڕەنگ و شێتی دەبێتە شاکار"

وێستگە ستایڵ - سۆلین عوسمان

توێژینەوە ژیاننامەییەکان لەم دواییانەدا چینە قووڵەکانی ژیانی پڕ لە ئاشووب و شەڵەژانی "ڤینسێنت ڤان گۆخ" ئاشکرا دەکەن، و دەریدەخەن کە چۆن "ئازاری سۆزداری" و "سووربوونی بێ‌کۆتایی"، یەکێک لە ناسراوترین شێوازە هونەرییەکانی مێژوویان دروست کردووە.

ڤان گۆخ کە ساڵی ١٨٥٣ لە هۆڵەندا لەدایکبووە، لە سەرەتای تەمەنی گەنجیدا بە دەست شکست لە پیشە جیاوازەکان و ناجێگیریی تەندروستیی دەروونییەوە دەیناڵاند. تەنها لە کۆتایی بیستەکانی تەمەنیدا ڕووی لە نیگارکێشان کرد و بە خێرایی لە هێڵکاریی سەرەتاییەوە گەشەی کرد بۆ تابڵۆی شاکار و زیندوو.

گواستنەوەی بۆ فەڕەنسا، بەتایبەت شاری (Arles)، قۆناغێکی نوێی پڕ لە داهێنانی چڕی کردەوە، کە تێیدا لە ماوەی تەنها ساڵێک و کەمێکدا زیاتر لە ٣٠٠ بەرهەمی نەخشاند.

بەکارهێنانی ڕەنگە تۆخ و بوێرەکان، لێدانی فڵچەی پڕ لە هەست و دیمەنە سیمبولییەکان، جیهانی هونەریان گۆڕی. بەرهەمەکانی وەک "شەوی پڕ ئەستێرە" (Starry Night)، گوڵەبەڕۆژەکان و ژووری نوستنەکە، گوزارشتیان لە جەنگە ناوەکییەکان، هیواکان و دیدگای ئەو بۆ جوانی دەکرد. سەرەڕای دروستکردنی زیاتر لە ٢٠٠٠ بەرهەمی هونەری، لە ژیانیدا نزیکەی هیچ شتێکی نەفرۆشت و پشتی بە یارمەتیی "تیۆ"ی برای دەبەست. ململانێ سۆزدارییەکانی دواجار بوونە هۆی مەرگە تراژیدییەکەی لە تەمەنی ٣٧ ساڵیدا، بەڵام میراتە هونەرییەکەی دواتر هونەری مۆدێرنی داڕشتەوە.

ئەمڕۆ، ڤان گۆخ نوێنەرایەتیی "ئازایەتیی داهێنان بە ڕاستگۆیی" دەکات، تەنانەت بەبێ هەبوونی پێزانینیش. ژیانی ئەو دەیسەلمێنێت کە "لاوازیی سۆزداری دەکرێت ببێتە سەرچاوەیەک بۆ هێزی هونەریی دەگمەن".

سەرچاوە: مۆزەخانەی ڤان گۆخ - ئەمستەردام