هەلی کار بۆ ژنانی بێکار

بێکاری واتە نەبوونی کار و داهاتی جێگیر و ئاماژەیە بۆ دۆخێک کە کەسێک نەتوانێت کارێکی گونجاو بدۆزێتەوە و بەدوای کاردا دەگەڕێت. بێکاری دەتوانێت بە دوو شێوە ڕووبدات: بێکاری پێکهاتەیی و بێکاری خولیی. بێکاریی پێکهاتەیی ئاماژەیە بۆ نەگونجانی کارامەیی و ئەزموونی تاک لەگەڵ پێداویستییەکانی بازاڕی کار، بێکاری خولیی ئاماژەیە بۆ گۆڕانکارییە ئابووری و وەرزییەکانی بازاڕی کار.

هەژاری ئاماژەیە بۆ دۆخێک کە مرۆڤ بەهۆی نەبوونی سەرچاوەی دارایی و کۆمەڵایەتییەوە ناتوانێت پێداویستییە سەرەتاییەکانی خۆی و خێزانەکەی دابین بکات. هەژاری دەتوانێت لە شێوەی هەژاری دارایی و هەژاری دادپەروەری کۆمەڵایەتیدا ڕووبدات.

 هەژاری دارایی ئاماژەیە بۆ نەبوونی داهات و دەستڕاگەیشتن بە سەرچاوە داراییەکان، هەژاری دادپەروەری کۆمەڵایەتیش ئاماژەیە بۆ دەستڕاگەیشتن بە دەرفەت و خزمەتگوزاری و سەرچاوەی گشتی یەکسان بۆ هەموو ئەندامانی کۆمەڵگا.

ئامانجی من لێرە ، هەژاری و بێکاری و نەبوونی هەڵی کار بۆ ژنانە ،کە بە شێوەیەکی گشتی لە زۆرێک لە کۆمەڵگاکاندا ڕووبەڕووی بێکاری و هەژاری دەبنەوە ، بەتایبەت لە کوردستان ، بەگشتی ژنان کەمتر دەستیان بە هەلی کار و سەرچاوە داراییەکان و خوێندن دەگات و بەزۆری ڕووبەڕووی سنووردارکردنی ڕەگەزی و کولتووری دەبنەوە کە ڕێگرییان لێدەکات لە بەشداریکردنی تەواوەتی لە بازاڕی کار و سوودمەندبوون لە سەرچاوە ئابوورییەکان. هەروەها ژنان بەزۆری لە زۆر حاڵەتدا ڕووبەڕووی داهاتی کەمتر دەبنەوە و بارودۆخی کۆمەڵایەتی نالەبارتر دەبنەوە، ئەمەش دەبێتە هۆی هەژاری. بۆ بەرەنگاربوونەوەی بێکاری و هەژاری لە نێو ژناندا، پێویستە ئاسانکاری بۆ دەستڕاگەیشتن بە خوێندن و لێهاتوویی پێویست بۆ ژنان بکرێت بۆ چوونە ناو بازاڕی کار، بەرەوپێشبردنی هەلی کار دۆستی ژنان، ئاسانکاری دەستڕاگەیشتن بە سەرچاوە داراییەکان و قەرزی بانکی، پێشخستنی کارگێڕی لەنێو ژنان و ڕەخساندنی هەلی کار بۆ... ئەوان.

 هەروەها پێویستە گرنگی بدرێت بە بەرەوپێشبردنی دادپەروەری کۆمەڵایەتی و مافەکانی ژنان لە کۆمەڵگادا بەمەبەستی نەهێشتنی جیاوازی ڕەگەزی و کولتووری.

دیارە لێرەدا ژنانێک هەن کە پۆست و پێگەی سیاسی و حکومیان هەیە دەتوانن بە پالپشتی دەسەلاتەکانیان لە پۆستەکان بخرێنە خزمەت ژنان ، بۆ نموونە وەزارەتی کشتوکاڵ ، یان بەرێوەبەری گشتی گەشتوو گوزار لەهەرێمی کوردستان وبە هاوکاری وەزارەت یان بەرێوەبەرایەتیە رۆشنبیرییەکان  هتد ..

بە هەماهەنگی نێوان  وەزارەتەکانی  کشتوکاڵ و ڕۆشنبیری و گەشتوگوزار دەتوانێت هەلی کار بۆ ژنان بڕەخسێنێت لە رێگاکانی ، پەرەپێدانی ڕاهێنان و لێهاتوویی ئافرەتان لە بوارە پەیوەندیدارەکان: بە هاوکاری بەشی ڕۆشنبیری و وەزارەتی کشتوکاڵ و ڕۆشنبیری و گەشتوگوزار، دەتوانرێت بەرنامەی ڕاهێنان و لێهاتوویی بۆ ژنان لە بوارەکانی کشتوکاڵ و ڕۆشنبیری و گەشتوگوزاردا دابڕێژرێت .

 ئەم بەرنامانە دەتوانن خولی ڕاهێنان و وۆرک شۆپ و خولی پەرەپێدانی پیشەیی لەخۆ بگرن کە یارمەتی ژنان دەدەن بۆ بەدەستهێنانی کارامەیی پێویست و ئامادەکاری بۆ پیشەی پەیوەندیدار.

- ڕەخساندنی هەلی کار لە بوارە پەیوەندیدارەکاندا، بە هاوکاریی نێوان هەردوو دامودەزگاکە، دەکرێت هەلی کاری گونجاو بۆ ژنان لە بوارەکانی کشتوکاڵ و ڕۆشنبیری و گەشتوگوزاردا ڕەخسێنرێت. ئەمەش دەتوانێت بریتی بێت لە ڕەخساندنی هەلی کار بۆ ژنان لە کەرتی کشتوکاڵ، ڕەخساندنی هەلی کار لە کەرتی ڕۆشنبیری وەک ڕێنمایی گەشتیاری و فێرکردنی هونەرە ناوخۆییەکان، هەروەها ڕەخساندنی هەلی کار لە کەرتی گەشتیاری وەک هۆتێل و چێشتخانەکان بە گرنگیدان بە ژنان.

- بەرەوپێشبردنی کارگێڕی لەنێو ژنان، بە هاوکاریی نێوان هەردوو دامەزراوەکە، دەکرێت بەرنامەی بەرەوپێشبردنی کارگێڕی بۆ ژنان لە بوارە پەیوەندیدارەکاندا دابڕێژرێت. ئەم پرۆگرامانە دەتوانن بریتی بن لە پێشکەشکردنی ڕاهێنانی کارگێڕی، دابینکردنی ئاسانکاری دارایی و تەکنیکی بۆ دروستکردن و پەرەپێدانی بازرگانی ژنان.

- بەرەوپێشبردنی هەلی دامەزراندنی یەکسان، بە هەماهەنگی نێوان بەرێوەبەرایەتی ڕۆشنبیری و وەزارەتی کشتوکاڵ و ڕۆشنبیری و گەشتوگوزار، دەتوانرێت بیر لە پێشخستنی هەلی دامەزراندنی یەکسان بۆ ژنان بکرێتەوە. دەتوانرێت بەرنامەیەک دابین بکرێت کە ڕێگە بە ژنان بدات لە بوارەکانی پەیوەست بە ڕۆشنبیری و گەشتیاری و هەروەها کشتوکاڵ کار بکەن

کەڵک وەرگرتن لە کەرتی گەشتیاری وەک هەلی کار بۆ ئافرەتان بە چەند شێوازێک دەکرێت وەک  چارەسەرێک بۆ ڕەخساندنی هەلی کار بۆ ژنان لە کەرتی گەشتیاریدا.

-ژنان دەتوانن وەک نوێنەر یان بەڕێوەبەری بازرگانی ناوخۆیی لە پیشەسازی گەشتیاریدا مامەڵە بکەن. بۆ نموونە دەتوانن هۆتێل یان چێشتخانەکان بەڕێوەببەن، گەشتی ناوخۆیی ڕێکبخەن، یان بەرهەمە ناوخۆییەکان وەک یادگاری بە گەشتیاران بفرۆشن.

--هاندانی پرۆگرامی کارگێڕی بۆ ژنان لە کەرتی گەشتیاریدا ڕێگایەکە بۆ ڕەخساندنی هەلی کار. ئەم بەرنامانە دەتوانن بریتی بن لە دابینکردنی سەرچاوەی دارایی، ئامۆژگاری بازرگانی و پشتگیری لە ڕیکلام و بازاڕکردندا.
 
- ژنان دەتوانن ڕۆڵێکی گرنگ بگێڕن لە پاراستنی ژینگە و پێشخستنی گەشتیاری بەردەوام. دەتوانن بەشداری بکەن لە پڕۆژەکانی پەیوەست بە پاراستنی سروشت و کولتووری ناوخۆیی و بەشداری بکەن لە بەڕێوەبردنی بەرپرسیارانەی سەرچاوە گەشتیارییەکان.

- هاندانی ژنان بۆ گەشەکردن و گەشەکردن لە کەرتی گەشتیاری و پاڵنانی بۆ پۆستی بەڕێوەبردن و سەرکردایەتی. ئەم کارە دەتوانێت هانی ژنان بدات بۆ بەشداریکردن لە بڕیار و پلاندانانی پەیوەست بە گەشتیاری

PM:09:49:16/11/2023

ئه‌م بابه‌ته 920 جار خوێنراوه‌ته‌وه‌‌

هەموو وتارەکان کاتێک لە وێستگە نیوز بڵاودەبێتەوە تەنها بیروبۆچونی خاوەنەکانێتی