ناڵ، بزمار، گیرفانی بەتاڵ! ‌

کوردستان باشترین نموونەیە بۆ سەلماندنی پەیوەندی نێوان نەوت و داپڵۆسین. داهاتی بێشوماری پترۆڵ تەنها رەفاهیەت و بەرزبوونەوەی نرخی دراوی نیشتمانی بەدواوە نابێت بەڵکو چۆنیەتی خەرجکردنی ئەو داهاتە جۆرو شێوازی سیستەمی سیاسیش دیاری دەکات.

دەکرێت داهاتی نەوت بکرێتە ئامانجێک بۆ پتەوکردنی بنەماکانی دیموکراسی و گەشەپێدانی ئابووری و دادپەروەری کۆمەڵایەتی و دیموکراتی، ئەمە ئەگەر ئەو داهاتە بەشێوەیەکی باش و گونجاو بەکارهێنرا، دەکرێت داهاتی نەوت ببێت بەنەگبەتی و بۆ داپڵۆسینی هاووڵاتیان بەکاربێت و پایەکانی دیکتاتۆری پتەو بکات.

کەواتە لەو دەوڵەتانەی کە خاوەنی دامەزراوەی دەستووری و یاساین و میدیای ئازاد و دامەزراوەی دادوەری سەربەخۆیان هەیە، نەوت دەبێتە ئامرازێک بۆ بەدیهێنانی رەفاهیەتی کۆمەڵایەتی، بەپێچەوانەشەوە ئەو دەوڵەتانەی کە خاوەنی ئەو دامەزراوەیە نین ئەوە داهاتی نەوت دەبێتە ئامرازێک بۆ بڵاوبوونەوەی گەندەڵی و ناعەدالەتی و سەرکوتکردن. دەوڵەتە عەرەبیەکانیش باشترین نمونەی ئەوەن.
ساڵی ١٩٩٥ حکومەتی ئەوسای کوردستان کە لەژێر دەستی یەكێتی نیشتمانی کوردستاندا بوو، بۆ یەکەمجار بیر لەوە کرایەوە پترۆڵی کوردستان هەر هیچ نەبێت بۆ پێداویستیەکانی ناوخۆ سوودی لێوەربگیرێت و بتوانرێت لەم رێگایەوە کەمێک کاریگەری ئەو ئابڵوقە توندەی حکومەتی ئەوسای بەعس لاواز بکەن.

یەکەم پاڵاوگەی خۆماڵی بەسوود وەرگرتن لەئامێری پاڵاوتنی کارگەی شەکری سلێمانی لەناوچەی شیواشۆک دروستکراو بڕێکی گونجاو نەوتی سپی و بەنزین خرایە بازاڕەکانەوە. ئەوسا گرمەی شەڕی ناوخۆ بوو بۆیە هەردوولایەنی شەڕەکە (یەکێتی و پارتی) دانی خێریان بەهیچ شتێکی یەکتردا نەدەنا.

لەبیرمە نووسەرێک بۆ گاڵتەکردن بەم هەنگاوە نووسینێکی لەرۆژنامەیەکدا بەناوی (ناڵ، بزمار، بەرمیلی بەتاڵ) بڵاوکردەوە. نووسینەکە زیاتر تەنز ئامێز بوو، بۆ گاڵتەکردن بوو بەو هەنگاوەی ئەوسای حکومەتی هەرێمی کوردستان کە بە فعلی هەتا رۆژی ٣١ی ئاب لە ژێر دەستی یەکێتیدا بوو.

ئەو نووسەرە گوتبووی بۆ ئەوەی کە حکومەتی هەرێم بتوانێت ئەو نەوتە دەربێنێت و هەناردەی بکات لەبەر ئەوەی کوردستان خاوەنی بۆری نەوت و تەنکەری زەبەلاح و پاڵاوگەی گەورە نییە دەبێت ژمارەیەکی یەکجار زۆر بەرمیلی بەتاڵمان هەبێت بۆ پڕکردنیان لە پتروڵ. هەروەها دەبێت ئەو نەوتە بەپشتی وڵاخ هەناردە بکرێت و بۆ ئەم کارەش پێویستیمان بەژمارەیەکی زۆر وڵاخ دەبێت و وڵاخەکانیش لەبەر ئەوەی بەردەوام ئەو نەوتە دەگوێزنەوە دەبێت بەردەوام ناڵی تازە لەپێ بکەن، ناڵەکانیش بێگومان پێویستیان بەبزمارێکی یەکجار زۆر دەبێت بۆ ئەوەی لەقاچی وڵاخەکان توند بکرێن.

من ئەوسا هەمان رۆژ نووسینەکەم خوێندەوە، بەڵام لەبەر ئەوەی تەنز ئامێزو قۆشمەبوو، هێشتا بیرم نەچۆتەوە. هەرچەندە لەو کاتەدا ئەو نووسینە هەروا رۆشت و هیچ کاریگەری نەبوو، چونکە پاڵاوگەکە دروستکراو نەوتی سپی و بەنزینیش بەرهەم هات و نە وڵاخ قافڵەی بەست بۆ هەناردەکردن و نە بەرمیلی بەتاڵمان هاوردەکرد و نە قەیرانی ناڵ و بزماریش سەریهەڵدا..

داهاتی نەوتی کوردستان هۆکارێکی راستەقینەی سەرهەڵدانی کێشەی سەرۆکایەتی هەرێم و هەموو کێشە سیاسیەکانی دیکەیە. هەوڵەکانی لایەنێکی دیاریکراو بۆ خۆسەپاندن بەسەر هەموو جومگەکانی حکومەت و شاردنەوەی داهاتی راستەقینەی نەوت و ئافەرۆزکردنی هەر کەس و لایەنێک کە هەوڵی ئاشکراکردنی ئەو داهاتە بدات، لە هەمان ئەو چوارچێوەیەدا خۆی دەبینێتەوە.

دروستترین سیاسەت بۆ ئەمڕۆی کوردستان ئەوەیە کە رێگا لەخۆسەپاندن و ناشەفافیەتی داهاتەکانی نەوت و غازی کوردستان بگیرێت. ئەگەر ئەو داهاتانەو شێوازی خەرجکردنی بگەڕێتەوە بۆ ژێر چەتری پەرلەمانی کوردستان و بەشێوەیەکی شەفاف مامەڵەی لەگەڵدا بکرێت ئەوە بێگومان مەترسییەکانی سەر دیموکراسی و ئەقڵیەتی خۆسەپاندن کەمتر دەبێتەوە، بۆیە پێویستە هەموو هەوڵ و تواناکانی هەرچوار لایەنەکە بۆ ئەوە بێت کە داهاتی نەوت و بڕەکانی هەناردەکردن و گەندەڵیەکانی بەرهەمهێنانی ئەو سامانە هەمووی لە چوارچێوەی یاسادا چارەسەر بکرێت.

AM:10:15:27/10/2015

ئه‌م بابه‌ته 1516 جار خوێنراوه‌ته‌وه‌‌

هەموو وتارەکان کاتێک لە وێستگە نیوز بڵاودەبێتەوە تەنها بیروبۆچونی خاوەنەکانێتی