فەرەنسا دۆستی‌ راسته قینه ی‌ كورد

‌د.مەیادە نەجاڕ

 سەردانی یٔەمجارەی وەزیری درەوەی فەرەنسا و یٔەنجامدانی دیداری دیپلۆماسی لوتكە لەگەڵ هەریەك لەمەرجەعی نەتەوەیمان ریزدار ( سەرۆك مەسعود بارزانی ) و سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان ریزدار مەسرور بارزانی، و سەرۆكی هەرێمی كوردستان نیچیرڤان بارزانی ، یٔەوە دەخاتەڕوو كە فەرەنسیەكان دەیانەوێت هاوسەنگی سیاسی لەناوچەكەدا رابگرن، بەتایبەتی یٔەمرۆ فەرەنسا رۆلێكی بەرچاوی لەیٔاراستەكردنی نەخشەی سیاسی رۆژهەلاتی ناوەراست هەیە و دەیەوێت خۆی بونیادنەری زۆر پرسی گرنگ بێت.

سەردانی یٔەمجارەی ژان یٔیڤ لۆدریان وەزیری دەرەوەی فەرەنسا ساتێكی زۆر جیاوازە، چونكە لەكاتیكدایە جیهان و رۆژهەلاتی ناوەراست قورسترین رۆژەكانی ساڵ بەری دەكەن و گۆرانكارییە خیراكان ناوچەكەیان خستۆتە دۆخێكی زۆر یٔالۆزەوە، هەرچەندە فەرەنسیەكان زۆرباش دەزانن كە كورد تاكە رێگەیە بۆ چارەسەری كێشەكان و گەراندنەوەی سەقامیگیری بۆ عیراق، چونكە یٔەزموونی مامەڵە كردنی فەرەنسا یٔەوەی لەگەل كوردا دەرخستووە، بوونی متمانەی فەرەنسیەكان بەكوردەكان لەیٔاستیكدایە كە كورد دەتوانێت زۆر بابەتی هەستیار و گرنگ یەكلابكاتەوە.

خودی وەزیری درەوەی فەرەنسا ژان یٔیڤ لۆدریان  هەشتەمین جارە دێتە هەرێمی كوردستان و دیداری دیپلۆماسی یٔەنجام دەدات، چونكە پێشتر چوار جار وەكو وەزیری بەرگری سەردانی هەرێمی كوردستانی كردووە، سەردانەكانی دواتریشی بۆ هەولێر وەكو وەزیری دەرەوە فەرەنسا بووە، یٔەمەش یٔەوە دەگەیەنێت وەك سەركردەیەك زۆرباش لەپرسی سیاسی كورد تێدەگات و دەیەوێت لەم رێگەیەوە هەنگاوەكان بەهیزتر بكات.

فەرەنسیەكان یٔەوەیان جیاوازە لەگەل زلهیزەكانی تر خاوەنی سیاسەتێكی نەگۆڕن و هەمیشە بەرگری لەكوردستان لەهەموو كاتیكدا دەكەن، یٔەگەر یٔاوڕێك لەمێژوو بدەینەوە، لەدوای راپەرینی یٔازاری ساڵی 1991، كە لەكاتی كۆڕەوی خەڵكی كوردستاندا،  فرانسوا میتران سەرۆكایەتی فەرەنسای دەكرد، فەرەنسیەكان لە یٔەنجوومەنی یٔاسایشی نێودەوڵەتی رۆڵێكی كاریگەری  لەپاراستنی كوردستان و دروستكردنی ناوچەی دژە فڕین گێڕا، لەسەرەتایی 1992دا دانیال میتران سەردانی هەرێمی كوردستانی كرد، پەیوەندییە دۆستانەكەیان بەردەوامبوو لەگەڵ گۆڕانی سەرۆكەكان، دۆستایەتی فەرەنسا بۆ هەرێمی كوردستان نەگۆڕدرا ، لەسەردەمی نیكۆلاس ساركۆزیدا زیاتر بەهیزبوو، دواتریش لەسەردەمی فرانسوا یٔۆلاند لە ساڵی 2014، كاتێك كە هەرێمی كوردستان رووبەڕووی هێرشی داعش بووەوە، فەرەنسا چەك و تەقەمەنی و راوێژی سەربازی پێشكەش بە پێشمەرگە و گەلی كوردستان كرد، دواتریش فرانسوا یٔۆلاند لە كۆشكی یٔیلیزێش پێشوازی لە سەرۆك بارزانی كرد، یٔەمرۆش یٔیمانوێل ماكرۆن، سەرۆكی یٔێستا هاوشێوەی سەرۆكەكانی پێش خۆی، لەسەر پشتگیری و پشتیوانی لە مافەكانی گەلی كوردستان بەردەوامە، یٔەمەش یٔەوە دەگەیەنیت فەرەنسیەكان دۆستێكی راستەقینەی كوردستانیانن.