نەوەی‌ ئەمڕۆ و پێشمەرگەی سبەی

‌هەرمن ئەحمەد

ڕەوتی ژیان و گۆرانە کۆمەڵایەتییەکان لە  خراپەوە بۆ باش و لە باشەوە بۆ خراپ زۆر جار ئاراستە دەبن.ئەمە فەلسەفە نییە، بەڵکو ئەو راستیەیە کە هەموومان ئەی بینین چۆن لە ساڵانی رابردوو بارو گوزەرانی خەڵک چۆن گۆراو ئێستاش ئەبینین چۆن پێچەوانەیە.

مایەی سەر سورمانە یان باشترە بڵێین بۆ سەرمان بسورمێ! بۆچی گۆڕا و چ چاکسازیەک بەرهەم هات؟ دروست ئەتوانین بڵێن ئەوەی کە گۆرا ژیانی رواڵەتی بوو نەک بنەڕەتی.

ئەو قەیرانەی ئێستا لە ئارادایە هەموو هۆکاری ئەو فەوزا سیاسیەیە، لەسەرووی‌ هەموویانەوە ئەو ناشەفافیەو نا عەدالەتیە کە لە زۆرێک ئۆرگان و جومگەکانی بەڕێوبردندا بەدی ئەکریت، پاشان گەر بمانەوی بە قووڵی  ورد بینەوەو بچینە ناو گرفتەکانەوە، ئەوکات دەڵێین ئۆباڵی ئەم گرفتانە، ئەو سیستەمە خراپ و نادادپەروەرەیە کە لە هەرێمی کوردستان پەیڕەو ئەکرێ و بەردەوامە، لێرەدا قسەم لەسەر ئەوە نییە کێ خەتابارەو کێ هۆکارە بۆ تێکچوونی ئەم دۆخە، چونکە وەڵامەکەی لای هەمووان ڕوونە.

لە دژی نەھاتنی مووچە کۆمەڵێک خۆپیشاندان هەندێک دەڤەری هەرێمی گرتەوە، لەگەڵ توندبوونی خۆپیشاندانەكان مەسەلەی پرسی سەرۆكایەتی ھەرێمیشی تێكەوت، ئەمەجیا لە رەھەندە ئابووریەكان، لە بەردەوامی خۆپیشاندانەكانیش، بینیمان بارودۆخەكە بەرەو ئاڵۆزی  پەلی کێشا.
 گەر دیمەنی خۆپیشاندانەکان بهێنینەوە بەر چاومان، هەریەکەو لای خۆیەوە دەتوانێ بە عەدەسەی‌ چاوی کۆمەڵێک دیمەنی تڕاژیدی وێنا بکات، ئەو دیمەنانەی کە لە بەرچاومان ڕوون و دیاربوون، ئەو منداڵانە بوون کە بەشدارییان کرد لەو خۆپیشاندانە، پێم وابێ زۆربەمان نیگەران بووین کە مندالان بوونە قوربانی  مەرامە سیاسییەکان.
 
خودی بەشداری پێ كردنی منداڵ و مێرمنداڵ لە خۆپیشاندانەكان، دیاردەیەكی ئێجگار نا دروستە، ئەركی تاكەكانی كۆمەڵگەیە بەگشتی، دامو دەزگاكانی دەوڵەتە بەتایبەتی هەروەها  ئەرکی سەرەکی باوک دایکە کە منداڵەکانیان بپارێزن و رێ بگرن لە تێكەڵ بوونیان بە ھەر ململانێیەكی سیاسی و ھەر توندوتیژیەک منداڵ بەرەو ئاقارێکی هەڵەو لاڕێ ئەبا.
 
لە سەرووی ھەمووشیانەوە جێی خۆیەتی ڕەخنەی لەوەزارەتی پەروەردە بگیرێت، کە نەیتوانی ئەو فۆرمی ئارام و پڕ عیلم و مەعریفەیە بۆ منداڵ بەرجەستە بکات، ھەتا تێکەڵ بەو فەزا نا دروستە نەبێت.  تا ئاوێتەی کێشەکانی شەقام نەبن.
 
جیاکاری چینایەتی یەکێک بوو لە هەڵەکانی وەزارەتی پەروەردە ، ئەو بایەخەی بە خوێندنگە ئەھلیەکان درا زۆرتر بوو لەو بایەخەی کە بە خوێندنگە حکومەیەکان درا، ئەمە پەیڕەوکردنێکی سیاسەتی چەوت بوو کە مندالان زۆرترین زەرەرمەند بوون تێیدا،  چونکە ئەو مافە یەکسانیەیان لێ سەندنەوە لەوەی ھەموویان بەشدار بن لە سیستەمێک و زانستێکی ھاوسەنگ و یەکسان، ئیتر بۆ گلەیی لە مندڵان بکەین کە ئەوانیش حەزیان بە ژیانیکی ئارامە، بە ژیانێک شایستەی‌ مندالییان بێت تا لە دوا رۆژ نەوەیەکی باشی لێ بێتە بەرهەم، نە حکومەت لە جیهانی منداڵ تێ گەیشتووە نە کۆمەڵگە، ئەو پەروەردە ناتەندروستەی ئێستا شاھێدحالی ئەو ڕاستیەیە بۆیە خاوەنی ئەو پەروەردە ناتەندروستەی ئێستاین.

دەبینین سالانێكی دوورو درێژە منداڵی كوردی‌ خێری لە خۆ نەدیوە، بێ بەش بووە لە ھەموو خۆشیەك و پەروەردەیەكی دروست، لە ماوەی حوكمی رژێمەكانی عێراق منداڵان  كراوەنەتە قوربانی و ئەو پەری توندو تیژییان بەرامبەر كراوە، ئێستاش لە سایەی ململانێ و ئایدۆلژیایی سیاسی  جارێکی تر دەبنەوە قوربانی.

کۆمەڵگەی نا دیموکراسی فاکتەری  گەشەسەندنێکی نەویستراو و نەبینراو بەرامبەر بە خنکاندنی یاسا، نا یەکسانی چینایەتی بەرجەستە ئەکا، سنوور لە نێوان دەوڵەمەندوو هەژاردا دروست ئەکا، ڕێگە دەدات بە دەوڵەمەندەکان خۆشبەخت و خۆش گوزەران بژین، دەوڵەمەندەکان  هەست بەوە ناکەن کە سووکایەتی بە چینە هەژارەکە دەکەن.

هەروەک بینیمان خۆپیشاندانەکان منداڵ و مێر منداڵی لە خۆ گرتبوو، دەکرا حکومەت و وەزارەتی پەروەردە ئەمە پەیامێکی تر وەربگرێت کە ئێمەش هەین و لاوازی سیستەمی پەروەردە ئێوە بوونە هۆکاری دابڕانی ئێمە لە خوێندنگەو کۆمەڵگە، جیاوازی لە نیَوانمان دروست مەکەن، نارەوایە ئێمەی‌ منداڵ باجی بێ مووچەی‌ وکەمتەرخیەکانی حکومەت بدەین.

ھیوامان بەوە ھەبوو لەو چەند سالەدا، نەوەی پەروەردەكراومان جیاواز بێت لە نەوەكانی رابردوو، وتمان رەنگە بە ھەمووان منداڵ بپارێزن و بە ھەموو شێوەیەك لەو گرفتانە دووریان خەینەوە، جارێکی تریش ئەبێت بڵێن بە داخەوە ئەو خەونەشمان نەهاتەدی وە خەریكە نەوەی داھاتووش بەسیستەمی  پەروەردەی ئێمەیان پێ دەگوترێتەوە. بۆ ئەوەی نەوەیەكی داھێنەرو رۆشنبیر و پێگەیشتوو و تێگەیشتوومان هەبێت، بۆ ئەوەی ئاییندەیەكی روون و پێشكەوتوو لەسەر دەستی نەوەی داھاتوومان بونیات بنرێت، بۆ ئەوەی زیھنی تاكەكانمان خاڵی بێت لە شەرو توندوتیژی و رق و قینە، بۆ ئەوەی داھێنان و تازەگەری ببێتە كلیلی خۆشگوزەرانی ئاییندەمان، پێویستمان بەوە هەیە پرۆسێسی‌ بەکۆمەڵگەیی کردن بنەڕەتیانە بکەینە فۆرمی هەموو ئۆرگانەکانی خوێندن بەتایبەتی هەماهەنگیەکی دروست سازشکار بونیاد بێین لە نێوان خێزان وئۆرگانکانی پەروەردەی منداڵ. ئەکرێ قەیرانی شەڕونا ئارامی شڵەژان لە کۆمەڵگەدا دروست بکات  بەڵام ئەمە ئەوە ناگەینێت منداڵان فەرامۆش بکرێن  ئەوان نەوەی ئەمڕۆن و پارێزەری‌ خاک و نیشمان و پێشمەرگەی سبەینێن .


AM:10:24:28/10/2015

ئه‌م بابه‌ته 2295 جار خوێنراوه‌ته‌وه‌‌



هەموو وتارەکان کاتێک لە وێستگە نیوز بڵاودەبێتەوە تەنها بیروبۆچونی خاوەنەکانێتی